Önemli Kentleri: Casablanca, Fes, Merakeş, Tanger
Yüzölçümü: 724.730 km2 (Batılı kaynaklarda Batı Sahra tarafsız bölge kabul edildiğinden Fas'ın yüzölçümü 458.730 km2 olarak gösterilir)
Nüfusu: 33.000.000
Nüfus artış hızı: % 2.2
Etnik yapı: Fas nüfusunun % 55'ini Araplar oluşturur. Ancak bazı kaynaklarda Fas Araplarının çoğunun Berberi kökenli oldukları ve bunların ana dillerini unutarak Araplaştıkları ifade edilir. Arapların %98.2'si Müslümandır. İkinci etnik grup Berberilerin oranı ise % 34. Berberiler, Kuzeybatı ve Batı Afrika ülkelerine yayılmış bir etnik topluluktur. Yani Berberiler bu bölgenin yerlileridir. Bütün Berberilerin anladığı-konuştuğu ortak bir dil yok. Berberi halklarının konuştuğu birbirinden oldukça farklı lehçelerin tümüne birden Berberice denir. Berberi lehçeleri içinde sadece Tuareg lehçesinin yazısı vardır. Berberi isminin Avrupalılar tarafından bu halka verilmiş ve barbar kelimesinden gelmiş olması kuvvetli ihtimaldir. Berberiler arasında kabile hiyerarşisi hâlâ devam etmektedir. Batılı sömürgeci ülkeler Berberileri İslâm’dan uzaklaştırarak İslâm öncesi hayatlarına döndürebilmek için çeşitli hareketler başlatmış olsalarda, bu hareketler fazla etkili olmamıştır. Fas Berberilerinin tamamı Müslüman, çoğunluğu Malikidir. Üçüncü sırada gelen etnik topluluk % 10'luk orana sahip olan Moorlar. Moorlar Moritanya kökenlidirler. Kalan nüfusu da İspanyollar ve Fransızlar başta olmak üzere Yahudi azınlık oluşturur.
Dil: Resmi dil Arapça ve Fransızca’dır. Halkın geneli Arapça konuşur. Bunun yanı sıra Berberi lehçeleri de konuşulmaktadır.
Din: Resmi din İslâm’dır. Halkın % 98.7'si Müslümandır. Müslümanların büyük çoğunluğu Maliki, az bir kısmı Hanefidir. Çoğu Avrupa asıllı olan Hıristiyanların oranı % 1, Yahudilerin oranı da % 0.5'tir.
Coğrafi Konumu: Kuzeybatı Afrika ülkelerinden olan Fas, kuzeyden Akdeniz, doğudan Cezayir, güneyden Moritanya, batıdan Atlas Okyanusu'yla çevrilidir. Fas’ın en önemli sıradağ kütlesi olan Atlas dağları ülke topraklarını ikiye bölmektedir. En önemli akarsuları Ummu'r-Rebi'a, Muluya ve Sebu ırmaklarıdır. Topraklarının % 19'u tarım alanı, % 47'si otlak, % 12'si ormanlık ve çalılıktır.
Yönetim Biçimi : Fas Anayasal Monarşi ile yönetilen bir ülkedir. Kral resmiyette "emiru'l-mu'minin" olarak adlandırılır. Ancak mevcut yönetim Batı yanlısı ve Islâmi ölçülerden uzak bir çizgi takip etmektedir. Kral geniş yetkilere sahiptir. Hükümet kral tarafından tayin edilir. Parlamentonun kabul ettiği kanunları veto etme ve gerek gördüğünde referanduma gitme yetkisi vardır. Ülkede birden fazla siyasi parti kurulabilmekte ve bu konuda İngiliz modeli esas alınmaktadır. Ancak bir siyasi partinin kurulabilmesi için kralın izin vermesi gerekir. Üyeleri seçimle belirlenen 333 üyeli bir parlamentosu bulunmaktadır. Ancak parlamentonun yasama yetkisi sınırlıdır ve kralın veto ettiği bir kanun tasarısını yeniden görüşüp kabul etme hakkı yoktur.
Sanayi: Fas'ta sanayi nispeten iyi durumdadır. Bazı ağır sanayi tesisleri kurulmuştur. Bunların başında motorlu araçlar ve araba lastiği üreten fabrikalar gelir. Ayrıca petrol arıtma tesisleri de bulunmaktadır. Diğer sanayi kuruluşları kimyasal maddeler üretimi, dericilik, tekstil, hazır giyim, mobilya, kâğıt, kauçuk, plastik, inşaat malzemeleri üretimi, metal isleri, elektrikli araç üretimi ve gıda maddeleri üretimi üzerinedir. Sanayi kuruluşlarının % 80'i ülkenin nüfusça en kalabalık şehri olan Casablanca'dadır. Sanayi gelirlerinin gayri safi yurtiçi hâsıladaki payı % 19'dur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder